Gebakken lucht en verdampt water

Maarten Schoemaker is behalve een goede vriend ook enthousiast verzamelaar van fossielen. Hij schrijft over de vreemde en interessante vondsten die hij, over het algemeen op het strand, doet.

Afgelopen december ben ik voor het eerst in mijn leven op ‘wintersport’ geweest. De bestemming was Scuol in Zwitserland. Een mooi plaatsje  niet ver van Davos. Een prima plaats om wintersporten te beoefenen maar zeker ook om een beetje rond te kijken.   Omdat skiën van mij niet hoeft, ik kan er ook geen zak van, nooit gedaan,  keek ik een beetje rond.  Dat kijken gaat te voet natuurlijk een stuk gemakkelijker dan op een set ski’s.  Dat heb ik, tijdens een poging tot langlaufen, proefondervindelijk bewezen. Het enige wat ik op ski’s van heel dichtbij heb kunnen bekijken, was de sneeuw voor mijn voeten.

Omdat Zwitserland niet om de hoek ligt, leek het mij verstandig voorafgaand aan de reis het nodige aan teerkost in te slaan. Je kent dat wel: gesmeerde broodjes, pakjes drinken en voor de grote dorst wat flessen mineraalwater zonder bubbels. Kortom: verstandig bepakt en bezakt op reis!

Echter, de inhoud van mijn flesjes ‘mineraalwater’ zoals onze vrienden uit Spa en Chaudfontaine het noemen, hoe klaar ook, blijkt zo helder als koffiedik.   Water uit de kraan doet zo’n 0,0014 euro per liter. Dat is geen geld. Voor dat geld wordt je water namelijk gezuiverd van onreinheden en afgeleverd tot voorbij de voordeur.  Voor een literfles mineraalwater betaal je een halve euro. Maar… dan heb ik ook wat. Voor dat geld krijg ik niet zomaar water. Nee, nee.  Voor dat geld krijg ik water in een fles. “Ja, maar, toch ook een heleboel mineralen?”, hoor ik je denken. Ja, dat zou je verwachten, maar zo is het niet. Lees maar!

Voor mineraalwater moet je niet in het winkelrek zijn. Voor mineralen moet je naar Zwitserland. Vast niet alleen Zwitserland, maar waar ik was hadden ze het. Gekoeld en gratis! Gewoon op de hoek van de straat. Het enige wat je er voor moest doen, was met je mond onder de kraan hangen en lurken of een flesje vullen voor onderweg. Daarvoor doet zo’n fles van 50 cent overigens prima dienst.

De bronnen in Scuol bieden een gevarieerd assortiment. Je kunt kiezen tussen zwavelzout, ijzerhoudend mineraal al dan niet koolzuurhoudend al naar gelang je smaak. Mineraalwater in Scuol heeft smaak, en hoe! Vooral de ijzerhoudende met koolzuur geeft een aangename prikkel in de mond.

Dat het water in in Scuol rijk is aan mineralen kun je niet alleen proeven. Je kunt het ook zien. Het ijzer verraadt zich door het water een roestbruine kleur te geven. De overige mineralen laten zich zien als kalktuf aan de rand van de bron.

Kalktuf is een sedimentaire afzetting van kalk in koel en kalkhoudend water. Door het afzetten van de kalk doet zich een typisch verschijnsel voor. In plaats van dat de waterstroom het gesteente waar het op neer komt  zal invreten (erosie) vormt het juist nieuw gesteente, kalktuf. Dat kan zijn op de rand van een bron, maar net zo makkelijk op de plek waar een waterval naar beneden komt.   Bij de vorming van kalktuf  komt het er op neer, dat een grote hoeveelheid van kalk in het water, zich gaat hechten aan de ondergrond. In een vegetatieve ondergrond levert dat prachtige afdrukken op. Bladeren, takjes, wortels en meer van dat worden bedekt met een  laagje kalk het organische materiaal zal vergaan maar de afdrukken calcificeren.

Zonder het te weten wist ik een paar mooie blokken kalktuf te vinden.   Zo ga je op reis met een fles gebakken lucht en kom je thuis met een blok verdampt water.

 

13 Comments
  1. hoi Joke,

    Als er iemand moet weten hoe het water in nieuwkoop smaakt is dat Dolf. Tijdens een van onze kanotochten, al weer heel wat jaar geleden, dronk Dolf het puur uit de plas. Hoe het hem daarna is vergaan……

    • Dolf Siebert

      Ik kan me niets anders herinneren dat het water in de Nieuwkoopse plassen nat was. Niks mis mee.

  2. Prachtig verhaal en een mooi stuk kalktuf, Dolf. Jarenlang heb ik dit soort stenen regelmatig vanuit het buitenland mee naar huis genomen, omdat ik ze zo mooi vind. Toch zijn ze thuis dan ineens minder mooi dan in de omgeving waar je ze vond. Waarschijnlijk door klimatologische omstandigheden. En over het kraanwater…..het smaakt hier steeds viezer. Jaren geleden hadden we hier (Nieuwkoop e.o.) ook lekker water. Groetjes, Joke

    • Wat stenen en andere vondsten betreft, die worden meestal ook mooi van het verhaal dat er aan vast zit. Daarom is vinden, in het algemeen, mooier dan kopen.

  3. Hoi Marjon,

    Er kunnen hier en daar toch nog wat verschillen zijn in smaak. Binnen de wetgeving is een minimum en een maximum grens qua waterhardheid afgesproken. Ook kan het iets uitmaken waar het water vandaan komt. Er zijn dus nog smaakjes in Nederlands kraanwater. De smaak van water wordt dus toch nog bepaald door externe factoren. Bracht mij op de vraag: hoe smaakt water? Misschien eens een keer gedestilleerd water proberen 🙂

    Proost!

    • Dolf Siebert

      Ik was sowieso van plan deze zomer een zonnedestilator te maken. Eens even zien hoe dat uitpakt.

    • Inderdaad interessant: Hoe smaakt water? Want blijkbaar wordt de smaak bepaald door de mineralen in het water. Maar hoe dan ook… Ik ben er gek op!

      Ja, proost!

  4. Echt waar? Jammer eigenlijk. Ik kan me ook herinneren dat het in de Flevopolder ook zo lekker was. Nou ja, dan maar af en toe een Spa Blauwtje kopen 😉

  5. Kijk, dat is heel bijzonder… Thuiskomen met iets wat heel bijzonder blijkt te zijn. Om vervolgens te ontdekken dat we het ook al in de eigen fluitketel/waterkoker hebben zitten 😉

    Dat van weinig-mineralen-in-flessen-water is mij al lang bekend. Probleem is dat ik best smaakgevoelig ben en ik erg veel water drink en gewoon dol ben op Spa Blauw. Ik vind dat echt veel lekkerder dan het – ook smakelijke – kraanwater. Hier in Uithoorn hebben we behoorlijk kalkhoudend water. Maar in Zuid-Limburg bijvoorbeeld, zitten er minder mineralen in het water en dat vind ik ook veel lekkerder. Typisch hè. Je proeft het echt. Geen water is hetzelfde.

    Ik kom elk jaar in Oostenrijk (Tirol) en daar kun je je verliezen in het aantal soorten flessenwater. Er is er geen een hetzelfde en ik ben er nog steeds niet achter wat de lekkerste is. Alleen daarom al zou je jaarlijks terugkeren haha.

    • Dolf Siebert

      Je proeft de verschillen inderdaad heel goed. Vroeger (…) smaakte het water bij mijn oma in Velp ook als Spa blauw: heel zacht, weinig kalk. Maar door wetgeving moet er tegenwoordig aan allerlei standaarden moeten worden voldaan en smaakt kraanwater overal bijna hetzelfde.

  6. dat is op zich al heel mooi dat wij nooit weten waar we mee thuis komen,maar dit is wel heel bijzonder en leerzaam.

    • Dolf Siebert

      Je hoeft er je deur niet eens voor uit! Kalkafzettingen kun je ook in je eigen waterkoker vinden. Maar dat heet dan travertijn, wat zich in warm water vormt. En je mist de afdrukken van bladeren…

    • Het grappige is dat je iets opraapt, vaak omdat je het vermoeden hebt dat het iets bijzonders is, en daarna op je gemak kan uitzoeken waar je mee van doen hebt. Inderdaad erg leerzaam.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

  +  6  =  12

Privacy Settings
We use cookies to enhance your experience while using our website. If you are using our Services via a browser you can restrict, block or remove cookies through your web browser settings. We also use content and scripts from third parties that may use tracking technologies. You can selectively provide your consent below to allow such third party embeds. For complete information about the cookies we use, data we collect and how we process them, please check our Privacy Policy
Youtube
Consent to display content from - Youtube
Vimeo
Consent to display content from - Vimeo
Google Maps
Consent to display content from - Google