Groenpootruiter

De groenpootruiter

Gisteren zag ik een groenpootruiter. In het Frans heet hij Chevalier aboyeur, blaffende ridder, en ik kan daar geen enkele reden voor bedenken. Het is vakantie en gelukkig heb ik nu ruimte in mijn hoofd om daarover na te denken. 
Hoe dan ook is ruiter een vertaling, of beter hertaling, van het Franse chevalier (ridder te paard). Men neemt aan dat de Fransen dachten aan hoe een ridder naast zijn paard loopt. Wie kent het beeld niet.

Hieronder: de groenpootruiter (tekst gaat verder onder de afbeelding)

Witgat

De ruiters vormen een geslacht onder de vogels en er zijn er dus meer, zoals de zwarte ruiter (daar kan ik me qua ridders meer bij voorstellen dan de groenpootruiter), de tureluur en de witgat. Die laatsten worden dus ook tot de ruiters gerekend hoewel ze helemaal niet zo worden genoemd. Eerlijk gezegd associeer ik een naam als witgat ook niet meteen met ridders te paard. En die  banale naam verdient het dier ook helemaal niet. Het zijn sierlijke vogels die een veel poëtischer naam verdienen! En waar het om sierlijke taal gaat neem ik wel eens mijn toevlucht in het Frans. Daar heet hij echter Chevalier cul-blanc. De ridder met het witte achterwerk. Weinig verheffend.

Hieronder: ik zat op een ijsvogel te wachten, maar kreeg een witgat. Ook goed! (tekst gaat verder onder de afbeelding)

Tureluur

De tureluur wordt net als de witgat ook tot de ruiters wordt gerekend maar óók helemaal niet zo (dus waar hebben we het eigenlijk over).
Zijn naam is een onomatopee, een klanknabootsing, wordt altijd maar gezegd. Ik ben hier om u te vertellen: fout.

Tureluur is een Frans leenwoord. De Fransen vonden de roep van de tureluur volkomen terecht heel zangerig aandoen, en het Oud-Franse woord voor liedje/deuntje is turelure. Dát was een onomatopee.
Maar de vogelnaam tureluur betekent dus deuntje of liedje. En het is aldus geen onomatopee. De roep van de tureluur lijkt trouwens helemaal niet op tureluur.  Eerder iets van ‘Tuu tuu tuu tuu’.


Overigens heeft tureluurs (mijn moeder werd het vroeger vaak van ons) niets met de vogel van doen. Maar wel met het liedje. De oude uitdrukking is c’est toujours la meme turelure ‘het is altijd weer hetzelfde liedje’.

Maar je kan uit dat eentonige maar vertrouwde melodietje raken. Men kan uit zijnen tureluur geraken.  En daar is het tureluurs van mijn moeder van gevormd.

Hieronder: poetsende tureluur

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Privacy Settings
We use cookies to enhance your experience while using our website. If you are using our Services via a browser you can restrict, block or remove cookies through your web browser settings. We also use content and scripts from third parties that may use tracking technologies. You can selectively provide your consent below to allow such third party embeds. For complete information about the cookies we use, data we collect and how we process them, please check our Privacy Policy
Youtube
Consent to display content from - Youtube
Vimeo
Consent to display content from - Vimeo
Google Maps
Consent to display content from - Google