Red de sloot. Vreet exoten op!
Ja, dat klinkt nogal xenofoob. Maar dat is het niet. Hoewel: je zou het ‘biologische xenofobie’ kunnen noemen. In Nederland hebben we een probleem, en dat probleem is de Amerikaanse rivierkreeft. Die verdringt de beschermde inheemse rivierkreeften (voor zover die nog niet zijn gedecimeerd door de kreeftenpest) en vreet sloten kaal. En dat stemt ons allen natuurlijk tot grote droefenis.
Maar dat is niet nodig, want ik heb een plan. Opeten, die exoten!
Die Amerikaanse rivierkreeft (er zijn varianten: de rode, de gevlekte en de geknobbelde) kun je namelijk heel goed eten. De barbequesensatie voor 2014! En gratis. Je moet ze alleen even vangen. En als iedereen dat doet in Nederland, is het probleem opgelost.
Vangen kan heel makkelijk met een fuik, maar dat mag in Nederland regeltjesland natuurlijk niet. Dat noemen ze stropen. Met een hengel kun je ze ook vangen. Hoe, dat leg ik nog wel eens uit.
Hierboven: mijn rookkast. Kreeften kunnen op de barbecue, op grill, in de soep, door de pasta of in de rookkast.
Even wat achtergrondinformatie
De Amerikaanse rivierkreeft draagt een schimmelziekte waar ze zelf immuun voor zijn. Hierdoor is de Europese Rivierkreeft inmiddels in ons land bijna uitgestorven. De Amerikanen doen het hier veel te goed. Ze marcheren op in Nederland en een groot deel van West Europa. Ze komen soms met honderden tegelijk in sloten, rivieren en kanalen voor.
De kreeften eten alles wat zij met hun schaartjes kunnen pakken. Omdat het er al snel heel erg veel zijn, zullen zij zeker een invloed hebben op het leven in en rond het water. Hoewel onderzoek momenteel nog in volle gang is, zijn er situaties bekend waarbij vermoed wordt dat de kreeften complete sloten in korte tijd hebben gereduceerd van een helder door planten gedomineerd systeem naar een kale sloot met troebel water.
Daarnaast gaan ook verhalen waarbij beschermde amfibieënpopulaties na de introductie van de kreeften volledig zijn verdwenen. Wat precies de effecten zijn, en of de kreeften in genoemde gevallen daadwerkelijk de oorzaak zijn, zal dus nog moeten blijken en bewezen worden, maar de verwachtingen zijn zeker niet positief.
(bron: Hoogheemraadschap van Delfland)
Is vangen een goed plan?
Ze vallen niet onder de bescherming van de Flora- en faunawet, dus in beginsel zeg ik: vangen en opvreten. Maar je mag ze alleen met een hengel (en visvergunning) en niet met een fuik vangen.
Ik heb gevraagd aan het ministerie van Economische zaken waarom dat niet mag, immers: je vreet een plaag op! Althans: je doet je best. En met een hengel schiet dat niet op. Maar het lijkt logisch dat als slechts weinigen de kreeften vangen dat geen oplossing biedt voor het probleem. Het ministerie zegt:
“Wegvangen heeft alleen zin als het grootschalig gebeurt (wegvangen van 75% of meer van de beesten). Wanneer men alleen een klein deel bijvoorbeeld alleen de grootste exemplaren van de in een water voorkomende rivierkreeftenpopulatie wegvangt, is er een aanzienlijk risico dat de overblijvende (kleinere) rivierkreeften extra hard gaan groeien. Het kreeftenprobleem kan zelfs verergeren door alleen een klein deel van de rivierkreeften weg te vangen.
Alleen als men een groot deel (zeg 75% of nog wel meer) van de rivierkreeften wegvangt zal een mogelijk effect optreden op de aantallen en hoeveelheid kreeft in een water, maar hiervoor is een enorme capaciteit aan vangtuigen benodigd.
Bij het wegvangen van kreeften moet ook rekening worden gehouden met de migratie van deze dieren. Vooral in water met een wat hogere temperatuur zijn ze heel actief. Als men kreeften wegvangt in een onderdeel van een groot water, zullen de overige kreeften in het water deze plek zeer snel weer herbevolken.”.
Het bovenstaande is kennelijk de reden waarom je ze niet zelf met een fuik mag vangen. Ik trek zelf echter voorlopig de conclusie dat mijn plan (de plaag opvreten) wel degelijk werkt – als het maar een rage wordt om rivierkreeften te vangen en te eten.
Uitroeien kan! Het is immers met een heleboel andere dieren ook heel goed gelukt.
Nog even over die fuik: kreeften vangen met een fuik mag dus niet maar schijnt wel heel goed te gaan. En geen zorgen over bijvangst: er zijn fuiken die ervoor zorgen dat je geen bijvangst als kikkers en vissen meeneemt. Je bent echter wel aan het stropen, met een fuik. Tja.
Wat wel mag (met een visvergunning) is met een hengel op kreeften vissen. Je doet in plaats van een haak een wasknijper met een stukje worst aan de lijn. De kreeft grijpt de worst en jij grijpt de kreeft.
Een andere mening
Ik heb ook de Partij voor de Dieren naar hun mening gevraagd. Het lijkt ironisch: de PvdD vragen wat ze van mijn plan vinden om die beesten maar op te vreten, maar op ecologisch vlak hebben die lui nog wel eens wat zinnigs te melden.
Hun reactie:
“Er komen regelmatig berichten in de media dat exotische dieren illegaal worden uitgezet en dit moet zoveel mogelijk voorkomen worden. Wanneer men toch dieren los laat in gebieden waar de diersoort van nature niet voorkomt, mogen de dieren uiteraard geen slachtoffer worden van dit menselijk handelen en dient men te zoeken naar diervriendelijke oplossingen of moet de diersoort gedoogd worden als het geen schade aanricht.”.
Nu meen ik vooralsnog dat er botweg geen diervriendelijke oplossing is. Die kreeften zijn immers zelf dieronvriendelijk en richten grote schade aan. Opvreten dus.
Maar het kán genuanceerder liggen. De waterfractie van de Partij voor de Dieren bij Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden heeft vragen gesteld aan het college van dijkgraaf en hoogheemraden over de geknobbelde Amerikaanse rivierkreeft. Een andere kijk op de zaken.
Toch opvreten
Wat mij betreft moet er gewoon snel en massaal gehandeld worden. Uitroeien kan! Als je maar met z’n alle op grote schaal kreeft wil eten.
Dus: stook op, die barbecues, die rookkasten! De grills, de kookpotten! Red de sloot, vreet de kreeft!
En deel dit.
UPDATE: 2017. Uitgeprobeerd: het vangen van de Amerkiaanse rivierkreeft deel 2!
UPDATE: Augustus 2017: Uitgeprobeerd: uit de sloot op je bord. Hoe? Dat lees je hier!
UPDATE: Augustus 2017: Dolf op de radio, over de Amerikaanse rivierkreeft.
UPDATE: Dolf in de krant. Wéér over die kreeft!
Meer weten?
Nota van de rijksoverheid over invasieve soorten.
Enkele onderzoeken.
Weet wat je vangt met de kreeftenzoekkaart van Naturalis.
Ik heb er 6 gevangen in de sloot met shepnet. Vroeg me af of er schadelijke stoffen in zitten?
Dat ligt er eigenlijk aan: is de sloot niet verontreinigd, dan geen probleem. Zitten er schadelijke stoffen in de sloot. dan zitten die ook in de dieren die er leven en zeker vissen en kreeften.
Leuk idee, opvreten die dingen.
Hier in Gelderland komen de kreeften ook steeds vaker voor.
Heeft iemand een link voor betaalbare fuiken (mag uit China komen) en welke je het beste kan gebruiken zodat de bijvangst tot een minimum beperkt blijft?
Groetjes, Erik …
Volgens mij geeft deze https://www.vangkooien.nl/contents/nl/p143_Kreeftenkorf__blauw.html niet veel bijvangst. Maar als je een sloot vol met die kreeften weet, kun je ze net zo goed met een grijphulp pakken. https://www.orthocor.nl/grijper.html. Een middagje aan de slag en je kan barbequen.
En vergeet niet: vangen met een fuik = stropen, en dat betekent een dikke boete als je gesnapt wordt.
Leuk site dit heb gelijk spullen besteld! Even voor de echte Hollanders AliExpress koop je de fuik voor 6 euro 🧐 maar welke tijd van het jaar zijn ze actief?
Ha Dave,
Leuk! Let wel even op of je echt geen bijvangst hebt. Daar ben ik ook benieuwd naar. Ze worden denk ik nu zo’n beetje actief. Je kunt ze in elk geval van lente tot herfst makkelijk vangen. Succes en eet smakelijk. Foto’s en ervaringen zijn welkom!
Oooh nou ik zou echt met alle liefde ze op eten . vraag me af of je ze ook kan vangen met een schep met. Zoals je garnalen zou vangen …
Lijkt me heerlijk hoor verse gekookte kreeftjes ..
Ha Brenda,
Met een schepnet moet het makkelijk kunnen. Een vriend van mij doet het met een kruisnet. Wel even opletten: het moet een beetje stevig zijn. Maar verder geen probleem. Hou er rekening mee dat je alleen de staarten eet en dat je er dus best wat moet vangen voor een maaltijd. Aan de andere kant: in een sloot waar er veel zitten ben je in een middag klaar. Even een nachtje laten staan in schoon water, zodat het darmkanaal leeggepoept is.
In Zuid Nederland zit het helemaal vol.
Ik eet ze al ongeveer 1,5 a 2 jaar. Ik erger me heel erg aan de nederlandse culinaire eet cultuur. man man man, maar dat is een andere discussie……
Kreeftjes…
Ik vang er per dag ongeveer 20 met twee kleine (tunnel model!)fuikjes. (Deze kun je super goedkoop aanschaffen) Ik heb in die hele tijd nog nooit EEN beschermde kreeft gezien. nog nooit! Bijvangst is af en toe een voorn, wat modderkruipers en wel heel veel 3 doornige baarsjes, die ik gelijk terugzet natuurlijk. het gaat me om de kreeftjes!
Deze kleine kreeften eten alles! maar het beste voor mij werkt:
Kattenvoer (Blikje, vis, lidl of aldi) beetje mengen tot brokken met oud brood en eventueel wat maïzena zodat het een stevige BAL wordt. dan hoef je niet elke dag je fuik bij te vullen.
Ik begon met vangen om 2 redenen….
1. Er zitten er gewoon TEVEEL, en merk dat de ‘normale’ slootbewoners echt minder worden.
2. Ze zijn ronduit heerlijk!
Hoe je ze klaar voor consumptie kan maken?
Maak de kreeften goed schoon! (komen uit de sloot dus goed schoonmaken) Maak de kreeften HUMAAN dood, ik kook ze NIET levend. snellere manier: steek ze door de kop en druk de kop met het mes doormidden. Draai daarna de staart eraf.
De kop en klauwen gooi ik meestal wel weg, zit gewoon te weinig vlees in. Je kan er wel een BISQUE mee trekken, is smakelijk. Daarna de staarten nogmaals heel goed wassen. Daarna pak je de staart beet, draai de 3 uitstekende achterste schildstukjes een kwartslag naar links of rechts en trek het er langzaam af. dan is gelijk de DARM eruit. Nu heb je een staart met schild erom. Door dit schild kun je ze heerlijk BBQen. rijg er 3 a 4 aan een prikkel (zodat ze recht staan) of je kunt ze doormidden snijden en met veel knoflook en gember roerbakken. of bv wat maïzena erover en een paar minuten frituren.
Heerlijk kreeftje om te eten, en zoals ik al zei:
In zuid nederland zit het er BOM EN BOM vol mee.
Mensen moeten eens wakker worden en inzien dat deze kreeften echt een probleem vormen voor de visstand in onze sloten!
Hartelijk dank voor deze uiteenzetting! Helemaal met je eens – dat was immers de strekking van mijn stukje – die beesten zijn a. een probleem en b. op te vreten en dus c. uit te roeien!
Hallo,
Ik woon in Zoeterwoude-dorp. Achter onze tuin ligt een slootje. Kreeften in overvloed hier dus ook bijbehorende overlast van meeuwen. Je ziet hier achter gewoon dode kreeftenstukken liggen. Echt goor.
Ik las zojuist je reactie op Facebook. Gisteren fietste ik toevallig door Zoeterwoude en toen vielen de meeuwen me al op. Nu weet ik wat ze daar deden. Lekker, maar niet heus, stukken kreeft in je tuin de zomer. Misschien met de buren stiekem maar wat fuiken aanschaffen…
Beetje burgerlijk ongehoorzaam geweest en toch maar een fuik geknutseld…..heb m voor de eerste keer in de Singel liggen…..ik probeer t gewoon…😈
Dat klinkt als een uitstekend idee! Hou me op de hoogte. de Singel, is dat een singel in Leiden? Dan kom ik graag een keer kijken!
Heb vang ze met een schepnet. Heb ergens gelezen dat dat mag, vraag me alleen af of je ook een visvergunning nodig hebt?
Van dat schepnet weet ik zo net nog niet. en visvergunning heb je inderdaad nodig: een vispas. Maar die kosten heb je er uit met een flinke BBQ met kreeften, denk ik. Ik wil dit voorjaar serieus starten met vangen.
Vissen met een (schep) net of fuik (= ook net) is alleen voor “beroeps” vissers (met bijbehorende vergunning). Verder is het alleen toegestaan om met een hengel (+vispas) te vissen.
Klopt, ik schreef het ook al: met fuik vangen mag niet. Maar in gebieden waar deze soort een plaag is is het heel makkelijk om ze met een hengel te vangen of – zoals ik hier schreef, gewoon met de grijphulp van je oma te pakken.
Hoi bij mij kwamen laatst idd foto’s voorbij van mensen die in spaarnwoude kreeften in het gras vonden.
Ik ga weer vissen 😀👍
Doe dat (ga weer vissen) en het zou leuk zijn als je wat laat weten. Is het gelukt, heb je ze opgegeten, enzovoorts. Veel plezier en succes!
Beste Dolf,
waar treffen we die Amerikaanse rivierkreeftjes ergens aan? Ook in je eigen buurt (in mijn geval omgeving Tilburg)? Welke tijd is eigenlijk de beste om ze te vangen?
Groeten, Willem
Ha Willem, Ze zijn een plaag. Dus her en der in het land kun je ze vinden. De migratietijd is geloof ik net achter de rug, maar op zich , met dit vochtige weer, en als het iets warmer is, kun je ze zelfs op het land vinden. Zoek in de buurt van sloten en plassen, en bijvoorbeeld onder bechoeïngen in sloten, of onder stenen. Ik heb een hengel gemaakt van een bezemsteel met een touw eraan. Aan het eind een wasknijper, waar ik een stukje rookworst aan doe. En nog een stukje touw met een steen er aan als gewicht. Waar ze precies zitten, kun je misschien vragen bij de lokale IVN: http://www.ivntilburg.nl/
Succes – hou me op de hoogte!
Dolf